Als u een beroerte krijgt, kan dat grote impact hebben op uw dagelijks leven. Vooral de eerste periode na de beroerte moet u bepaalde activiteiten tijdelijk overslaan. Hoe zit het eigenlijk met autorijden na een beroerte? Moet u bijvoorbeeld een rijbewijskeuring ondergaan? We vertellen u alles wat u moet weten.
Wat is een beroerte?
Een beroerte is niet één aandoening. Het is een verzamelnaam van het volgende:
- Herseninfarct: bij een herseninfarct raakt een slagader in de hersenen verstopt, waardoor een deel van de hersenen geen zuurstof meer krijgt.
- Hersenbloeding: bij een hersenbloeding scheurt een bloedvat in de hersenen, waardoor er een bloeding in de hersenen ontstaat.
- TIA: bij een TIA loopt een stolsel vast in een bloedvat van de hersenen, waardoor een tijdelijke, kortdurende hapering van de bloeddoorstroming in de hersenen ontstaat.
De medische term van een beroerte is Cerebro Vasculair Accident (CVA). Dat betekent (vrij vertaald) een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen.
In Nederland krijgen elk jaar zo’n 40.000 mensen een beroerte. Dat zijn er 110 per dag. Een beroerte komt dus veel voor. Voornamelijk ouderen krijgen ermee te maken. Bijna driekwart van de mensen die een beroerte krijgt is ouder dan 65 jaar.
Symptomen
Er kunnen verschillende symptomen optreden bij een beroerte. 9 van de 10 mensen die een beroerte heeft, vertoont minstens één van de volgende symptomen:
- Een scheef hangende mondhoek
- Verward praten of woorden moeilijk kunnen uitspreken
- Krachtverlies of verlamming van één arm
Daarnaast zijn er nog een aantal symptomen die op een beroerte kunnen wijzen:
- Krachtverlies of verlamming van één been
- Krachtverlies of verlamming van één kant van het lichaam
- Ineens blind zijn aan één oog
- Ineens een stuk minder kunnen zien
- Dubbelzien
- Hevige draaiduizeligheid
- Problemen met coördinatie en evenwicht
- Bij een hersenbloeding: hevige hoofdpijn of een epileptische aanval
Oorzaken
De directe oorzaak van een beroerte is meestal een slechte kwaliteit van de binnenkant van de bloedvaten in de hersenen. Dit kan het gevolg zijn van één of meer van de volgende factoren:
- Leeftijd: als gevolg van ouderdom kunnen bloedvaten verkalken. Dit vergroot de kans op een beroerte.
- Ongezonde leefstijl: ongezonde gewoontes, zoals roken en ongezond eten kunnen zorgen voor slijtage en verkalking van de bloedvaten.
- Erfelijkheid: in sommige families komt een beroerte vaker voor. De kans is dan iets hoger dat u een beroerte krijgt.
- Aandoeningen: ook andere aandoeningen, zoals een hoge bloeddruk of een onregelmatig hartritme, kunnen een beroerte veroorzaken.
Gevolgen
Er kunnen verschillende gevolgen ontstaan als gevolg van een beroerte. Het verschilt per persoon sterk welke gevolgen er optreden en hoe ernstig ze zijn. Dit zijn mogelijke gevolgen:
- Verlamming van één kant van het gezicht of lichaam
- Stijve spieren
- Spacticiteit
- Vermoeidheid
- Overgevoeligheid voor prikkels
- Problemen met praten
- Problemen met zien
- Problemen met het geheugen
- Concentratieproblemen
- Stemmingswisselingen of instabiele emoties
- Problemen met plannen en organiseren
- Epilepsie
- Problemen met coördinatie en evenwicht
Behandeling
Er bestaan verschillende behandelingen voor een beroerte. Het soort behandeling is afhankelijk van het type beroerte dat u heeft gehad:
- Herseninfarct: bij een herseninfarct kan een trombolyse worden gedaan of een katheter worden ingebracht. Verder moet u levenslang medicijnen blijven gebruiken.
- Hersenbloeding: bij een hersenbloeding kunnen medicijnen helpen om de bloedstolling te verbeteren. Soms is een operatie noodzakelijk om de bloeding te verwijderen.
- TIA: bij een TIA moet u levenslang medicijnen blijven gebruiken die de bloedstolling verbeteren en het cholesterolgehalte verlagen.
Na een beroerte is het ook belangrijk dat u gezond gaat leven. Dat kunt u doen door te stoppen met roken, gezond te eten en veel te bewegen.
Beroerte en autorijden
De meeste mensen kunnen gewoon blijven autorijden na een beroerte. Wel gelden er extra regels voor autorijden na het krijgen van een beroerte. Een hersenbloeding, herseninfarct of TIA kan namelijk invloed hebben op uw lichamelijke en cognitieve vaardigheden. Deze vaardigheden zijn belangrijk bij het autorijden.
Melding maken bij het CBR
Welke regels voor u gelden, is afhankelijk van uw situatie. We bespreken de volgende situaties:
- Ik heb een beroerte (herseninfarct, TIA of hersenbloeding) gehad en ik ga rijexamen doen
- Ik heb al een rijbewijs en ik heb een herseninfarct of TIA gehad
- Ik heb al een rijbewijs en ik heb een hersenbloeding gehad
- Ik heb een beroerte (herseninfarct, TIA of hersenbloeding) gehad en ik twijfel of ik veilig kan rijden
Ik heb een beroerte (herseninfarct, TIA of hersenbloeding) gehad en ik ga rijexamen doen
Iedereen die rijexamen wil doen, moet een Gezondheidsverklaring invullen. Hierin beantwoordt u een aantal vragen over uw gezondheid. Als u een beroerte heeft gehad, geeft u dat aan in de Gezondheidsverklaring. Het CBR gaat dan onderzoeken of u rijgeschikt bent.
Ik heb al een rijbewijs en ik heb een herseninfarct of TIA gehad
Had u een geldig rijbewijs toen u een herseninfarct of TIA kreeg? Dan adviseert het CBR om met uw arts te bespreken wat de gevolgen zijn voor autorijden. Na een herseninfarct of TIA mag u in ieder geval 2 weken niet rijden. Als u na 2 weken geen klachten meer heeft, mag u in principe weer rijden. In de meeste gevallen raden artsen aan om wel een Gezondheidsverklaring in te vullen. Zo kan het CBR onderzoeken of het herseninfarct of de TIA invloed heeft op uw rijvaardigheid. Als u 2 weken na het herseninfarct of de TIA nog wel klachten heeft, mag u in ieder geval 3 maanden niet rijden. Daarna kunt u een Gezondheidsverklaring invullen.
Het is niet verplicht om een Gezondheidsverklaring in te vullen als u al een geldig rijbewijs heeft. Uiteindelijk bent u zelf verantwoordelijk voor het inschatten van uw rijgeschiktheid. Maar als u een medische situatie niet meldt bij het CBR, kan dit wel problemen opleveren. Als u bijvoorbeeld betrokken raakt bij een verkeersongeluk, kan uw verzekeraar weigeren om eventuele schade te vergoeden.
Ik heb al een rijbewijs en ik heb een hersenbloeding gehad
Had u een geldig rijbewijs toen u een hersenbloeding kreeg? Bespreek dan met uw arts wat de gevolgen zijn voor autorijden. Na een hersenbloeding mag u in ieder geval 6 maanden niet rijden. Daarna kunt u een Gezondheidsverklaring invullen. Ook hierbij geldt dat dit niet verplicht is, maar in veel opzichten wel verstandig.
Ik heb een beroerte (herseninfarct, TIA of hersenbloeding) gehad en ik twijfel of ik veilig kan rijden
Heeft u een beroerte gehad en twijfelt u aan uw rijgeschiktheid? Bespreek dit dan met uw arts. Hij of zij kan vaak goed inschatten of het nodig is om een Gezondheidsverklaring in te vullen. Twijfelt u na het gesprek met uw arts nog steeds? Dan adviseert het CBR om voor de zekerheid een Gezondheidsverklaring in te vullen.
Onderzoek
Als u op de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld dat u een beroerte heeft gehad, gaat het CBR onderzoeken of u (nog steeds) rijgeschikt bent. Het onderzoek bestaat in ieder geval uit een medische keuring rijbewijs. Dit is een algemeen medisch onderzoek dat wordt uitgevoerd door een keuringsarts.
Soms heeft het CBR na de rijbewijskeuring meer informatie nodig. U moet dan een neuroloog bezoeken en/of een rijtest afleggen.
Uitslag
Aan de hand van de verkregen informatie uit het onderzoek neemt het CBR een besluit over uw rijgeschiktheid. Dit zijn de mogelijke uitslagen:
- U bent rijgeschikt: de beroerte heeft nauwelijks tot geen invloed op uw rijvaardigheid. U mag (blijven) rijden met een rijbewijs met een onbeperkte geldigheidsduur (10 jaar).
- U bent niet rijgeschikt: de beroerte heeft ervoor gezorgd dat u niet meer veilig kunt rijden. U kunt geen rijbewijs aanvragen. Als u een rijbewijs heeft, wordt deze ongeldig verklaard. Bent u het niet eens met dit besluit? Dan kunt u een herkeuring aanvragen of een bezwaar indienen. Lees hier meer over in het blog Wat te doen als u niet slaagt voor een rijbewijskeuring?
- U bent rijgeschikt voor een bepaalde tijd: u kunt veilig rijden, maar het CBR wil wel regelmatig controleren of u nog steeds rijgeschikt bent. Daarom krijgt u een rijbewijs met een tijdelijke geldigheidsduur (5 jaar, 3 jaar of 1 jaar, afhankelijk van uw persoonlijke situatie). Bij het verlengen van uw rijbewijs moet u opnieuw een rijbewijskeuring ondergaan.
- U bent rijgeschikt onder voorwaarden: u mag (blijven) autorijden, mits u aan bepaalde voorwaarden voldoet. Bijvoorbeeld het doen van aanpassingen aan uw auto of het gebruiken van bepaalde medicijnen. U hoort van het CBR aan welke voorwaarden u precies moet voldoen.
Veelgestelde vragen
Hoe zit het met een lichte beroerte en autorijden?
Een lichte beroerte is een TIA. Na het krijgen van een TIA mag u in ieder geval 2 weken niet autorijden. Als u daarna geen klachten meer heeft, mag u weer rijden. Als u nog wel klachten heeft, mag u na 3 maanden pas weer rijden. Na de verstreken periode van 2 weken of 3 maanden is het verstandig om een Gezondheidsverklaring in te vullen.
Is autorijden na beroerte verstandig?
Het verschilt sterk per persoon wat de gevolgen zijn van een beroerte. Bespreek daarom met uw arts of het in uw situatie verstandig is om weer te gaan autorijden. In de meeste gevallen zult u een Gezondheidsverklaring invullen. Het CBR gaat dan onderzoeken of u rijgeschikt bent.
Wanneer kan ik weer autorijden na een lichte beroerte?
Vaak heeft u na een lichte beroerte (TIA) na 2 weken geen klachten meer. In dat geval mag u na deze periode weer autorijden. Bespreek met uw arts of het verstandig is om een Gezondheidsverklaring in te vullen.
